– Spółka jawna należy do grupy spółek osobowych uregulowanych w przepisach Kodeksu spółek handlowych. Posiada odrębną od wspólników strukturę organizacyjną i majątkową, ale nie można jej przypisać atrybutu osobowości prawnej. Nie oznacza to jednak, że nie może spółka jawna występować jako osobny podmiot prawa. Ustawodawca przyznał bowiem spółce jawnej szereg uprawnień, do których zaliczyć można:
- nabywanie we własnym imieniu praw, w tym własności nieruchomości i innych praw rzeczowych
- zaciąganie zobowiązań
- uprawnienie do pozywania tj. wytaczania powództw
- zdolność do bycia pozywanym
Z powyższego wynika między innymi, że spółka jawna nabywając nieruchomość będzie wpisana do księgi wieczystej jako właściciel, będzie mogła wystąpić we własnym imieniu z powództwem cywilnym o zapłatę przeciwko swojemu dłużnikowi.
Natomiast prawo do pozywania i bycia pozywanym oznacza, że spółka jawna dysponuje zdolnością sądową i zdolnością do podejmowania czynności procesowych. Wprawdzie takie uprawnienie nie wynika z postanowień Kodeksu postępowania cywilnego, gdzie w art. 64§1 stwierdzono, że zdolność sądowa przysługuje jedynie osobom prawnym i osobom fizycznym. Niemniej przepis art. 8§1 Ksh jest przepisem szczególnym w stosunku do postanowień Kpc i przyznaje uprawnienia spółce jawnej w tym zakresie.
Spółce jawnej przysługuje również prawo do używania firmy, czyli nazwy pod jaką występuje ona w obrocie prawnym.
Z drugiej strony fakt posiadania przez spółkę jawną zdolności prawnej nie uchybia przepisom o odpowiedzialności wspólników za zobowiązania spółki. Inaczej bowiem niż w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wspólnicy spółki jawnej zgodnie z art. 22§2 Kodeksu spółek handlowych ponoszą odpowiedzialność za jej zobowiązania solidarnie wraz ze spółką. Jedyną ochroną wspólników w takim przypadku jest przepis art. 31§1 Ksh, który stanowi, że wierzyciel spółki może prowadzić egzekucję z majątku wspólników dopiero gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna. Odpowiedzialność ta nosi nazwę subsydiarnej.
Mając na uwadze powyższe niewłaściwe jest utożsamianie spółki jawnej z jej wspólnikami, bowiem posiada ona wyodrębnioną strukturę pod względem majątkowym i organizacyjnym.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 26 lipca 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2000 r., nr 94, poz. 1037)