Prawo Unii Europejskiej dotyczące nieuczciwej reklamy

Europejskie prawo reklamy jest dość skromne. Jest to jednak najbardziej, obok prawa znaków towarowych, ujednolicony dział prawa Wspólnot Europejskich tyczący zwalczania nieuczciwej konkurencji[1]. W prawie wspólnotowym nieuczciwej reklamy dotyczą następujące dyrektywy:

• Dyrektywa Rady Nr 84/450/EWG z dnia 10 września 1984r. w sprawie ujednolicenia przepisów prawnych i administracyjnych Państw członkowskich dotyczących reklamy wprowadzającej w błąd;
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 97/55/WE z dnia 6 października 1997r. zmieniająca Dyrektywę Nr 84/450/EWG dotyczącą reklamy wprowadzającej w błąd w celu uwzględnienia reklamy porównawczej [2].

Pierwsza z powyższych dyrektyw miała na celu ujednolicenie przepisów państw członkowskich tyczących reklamy wprowadzającej w błąd. Artykuł 2 ust. 1 omawianej dyrektywy mówi, iż „”reklamą wprowadzającą w błąd” jest każda reklama, która w jakikolwiek sposób – łącznie ze sposobem jej przedstawienia – oszukuje lub może oszukiwać osoby, do których jest skierowana lub do których dociera i która ze względu na swój oszukańczy charakter może wywierać wpływ na decyzje ekonomiczne tych osób lub która z tych powodów szkodzi lub może szkodzić konkurentowi”.

Ponadto art. 3 tej dyrektywy stanowi, iż „przy ocenie, czy reklama wprowadza w błąd, należy uwzględnić wszystkie jej elementy, w szczególności dotyczące:

a) cech towaru albo usługi takich jak dostępność, rodzaj, wykonanie, skład, metoda i data produkcji lub świadczenia, przeznaczenie, możliwość wykorzystania, ilość, jakość, geograficzne pochodzenie, miejsce produkcji, wyniki przewidzianego użycia, wyniki lub istotne części testów towarów i usług;

b) ceny lub sposobu jej obliczania oraz warunków dostarczania towarów oraz świadczenia usług;

c) rodzaju, właściwości i praw reklamującego takich jak jego tożsamość, majątek, kwalifikacje oraz prawa własności przemysłowej, handlowej i intelektualnej, jak również nagrody i wyróżnienia”.

Druga z omawianych dyrektyw miała na celu dopuszczenie stosowania w reklamie porównań. Ten akt prawny znowelizował pierwszą z wspomnianych dyrektyw poprzez:

• dodanie do ustawy art. 2a, który zdefiniował pojęcie „reklamy porównawczej”, mówiąc, iż jest nią „każda reklama, która w sposób wyraźny lub dorozumiany określa konkurenta lub towary lub usługi oferowane przez konkurenta”;
• dodanie do ustawy artykułu 3a, którym w ust. 1 zawarto warunki dopuszczalności reklamy porównawczej, a w ust. 2 zawarto wymogi tyczące się porównań odnoszących się do oferty specjalnej.

Według standardów europejskich reklama porównawcza jest dopuszczalna, pod warunkiem, że porównanie zawarte w reklamie:

a) „nie wprowadza w błąd w myśl Artykułów 2 ust. l, 3 oraz 7 ust. 1;

b)  porównuje towary i usługi zaspokajające te same potrzeby lub przeznaczone do tego samego celu;

c) w sposób obiektywny porównuje jedną lub większą liczbę istotnych, adekwatnych, sprawdzalnych i reprezentatywnych cech tych towarów i usług, co może także obejmować cenę;

d) nie wprowadza zamieszania na rynku pomiędzy reklamującym się oraz konkurentem lub pomiędzy znakami towarowymi, nazwami handlowymi, innymi wyróżniającymi oznaczeniami reklamującego się, towarami lub usługami reklamującego się i konkurenta;

e) nie dyskredytuje ani nie oczernia znaków towarowych, nazw handlowych, innych wyróżniających oznaczeń, towarów, usług, działań lub okoliczności dotyczących konkurenta;

f) dla produktów o oznaczonym miejscu pochodzenia, odnosi się w każdym przypadku do tego samego miejsca;

g)  nie wykorzystuje w sposób nieuczciwy reputacji znaku towarowego, nazwy handlowej lub innych wyróżniających oznaczeń konkurenta lub oznaczenia miejsca pochodzenia konkurencyjnych produktów;

h) nie przedstawia towarów lub usług jako imitacji lub kopii towarów lub usług opatrzonych zastrzeżonym znakiem towarowym lub nazwami handlowymi”.

Ustęp 2 art. 3 a omawianej dyrektywy mówi, iż „wszelkie porównania odnoszące się do specjalnej oferty będą określać w jasny i jednoznaczny sposób datę końcową trwania tej oferty oraz ewentualnie fakt, że oferta specjalna obowiązuje do wyczerpania się asortymentu towarów i usług oraz tam, gdzie oferta specjalna jeszcze się nie rozpoczęła, datę rozpoczęcia okresu, w ciągu którego obowiązuje promocyjna cena lub inne szczególne warunki oferty”.