Jak uzyskać sądowy nakaz zapłaty przeciwko dłużnikowi?
– Sposób realizacji roszczenia o zapłatę na drodze sądowej zależy najczęściej od dokumentów jakimi dysponujemy. Jeśli będzie to faktura osobiście podpisana przez dłużnika bądź pismo, w którym dłużnik zwraca się do wierzyciela o rozłożenie zaległości na raty uznając tym samym ciążący na nim dług – wówczas pozycja wierzyciela dochodzącego roszczeń na drodze sądowej jest znacznie mocniejsza.
Przepisy Kodeksu postępowania cywilnego przewidują możliwość uzyskania dla wierzycieli dochodzących należności pieniężnych nakazu zapłaty. Nakaz zapłaty jest jednym z rodzajów orzeczeń sądowych, który wydawany jest na posiedzeniu niejawnym. Oznacza to, że sąd rozpoznaje pozew o zapłatę i wydanie nakazu zapłaty bez udziału stron i potrzeby wyznaczania w tym celu rozprawy. Rozróżnić jednak należy w tym zakresie nakaz zapłaty wydawany w postępowaniu nakazowym i nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.
Korzystniejszy jest dla wierzyciela nakaz zapłaty wydany w postępowaniu nakazowym ze względu na kilka podstawowych powodów:
1. nakaz zapłaty stanowi tytułu zabezpieczenia wykonalny bez potrzeby nadawania mu klauzuli wykonalności, a zatem z chwilą wydania nakazu zapłaty wierzyciel nie czekając na jego uprawomocnienie się może wystąpić do komornika z wnioskiem o zabezpieczenie swojego roszczenia np. poprzez zajęcie ruchomości, zajęcie wynagrodzenia albo obciążenie nieruchomości hipoteką przymusową.
2. nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym osłabia pozycję dłużnika w ten sposób, że ten chcąc zaskarżyć nakaz zapłaty poprzez wniesienie zarzutów jest zobowiązany jednocześnie uiścić wpis sądowy w wysokości ¾ całego wpisu stosunkowego, innymi słowy jeśli wartość przedmiotu sporu wynosi przykładowo 10 000,00 zł to pozwany (dłużnik) uregulować będzie musiał 600,00 zł.
3. nakaz zapłaty wydany na podstawie weksla staje się natychmiast wykonalny po upływie terminu zapłaty wskazanego przez sąd.
Aby uzyskać nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym należy dysponować zgodnie z art.485 Kodeksu postępowania cywilnego przynajmniej jednym z następujących dokumentów:
- dokument urzędowy
- zaakceptowany przez dłużnika rachunek (np. faktura)
- wezwanie dłużnika do zapłaty i jego pisemne oświadczenie o uznaniu długu
- zaakceptowane przez dłużnika żądanie zapłaty, zwrócone przez bank i nie zapłacone z powodu braku środków na rachunku bankowym
- weksel, czek, warrant lub rewers
- dołączona do pozwu umowa, dowód spełnienia wzajemnego świadczenia niepieniężnego oraz dowód doręczenia dłużnikowi rachunku lub faktury, jeżeli powód (wierzyciel) dochodzi zapłaty świadczenia pieniężnego lub odsetek w transakcjach handlowych określonych w ustawie z dnia 12 czerwca 2003 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych
W praktyce najczęściej spotykanymi dokumentami, na podstawie których sąd wydaje nakaz zapłaty są faktura ( zaakceptowana i podpisana przez dłużnika) oraz wezwanie dłużnika do zapłaty i jego pisemne oświadczenie o uznaniu długu. Uznanie długu może przybrać różną postać tzn. nie musi być to dokument, w którym dłużnik dosłownie stwierdza istnienie długu, ale za taki będzie również uznana prośba dłużnika o rozłożenie zaległości na raty, czy też podpisane przez dłużnika saldo księgowe zobowiązań i należności.
Nie można zapominać o załączeniu do pozwu właściwego dokumentu w oryginale bądź jego odpisu poświadczonego za zgodność z oryginałem przez notariusza bądź występującego w sprawie adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowego. Wyjątek stanowi weksel i czek, które należy bezwzględnie załączać w oryginale.
W przypadku, gdy wartość dochodzonego przez wierzyciela roszczenia jest wyższa niż kwota 75 000,00 zł sądem właściwym do dochodzenia roszczeń, także w postępowaniu nakazowym i upominawczym, będzie sąd okręgowy. W sprawie gospodarczej np. pomiędzy przedsiębiorcami, granica ta jest wyższa i wynosi 100 000,00 zł. Jeśli wartość roszczenia jest niższa od wskazanych kwot właściwym do rozpoznania sprawy będzie sąd rejonowy.
Pamiętać też trzeba, że jeśli wartość przedmiotu sporu jest niższa niż 10 00,00 zł to pozew złożony musi być na urzędowym formularzu, który dostępny jest nieodpłatnie w sądach rejonowych.
Alternatywą dla nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym jest nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, który sąd może wydać w przypadku gdy nie znajdzie podstaw do rozstrzygnięcia sprawy w tym pierwszym trybie. Można oczywiście składać od razu pozew w postępowaniu upominawczym, ale wydaje się, że dysponując odpowiednimi dokumentami warto spróbować zainicjować postępowanie nakazowe.
Wpis sądowy zarówno od nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym, jak i upominawczym wynosi ¼ część wpisu stosunkowego. I tak np. przy dochodzonej należności w kwocie 10 000,00 zł wpis sądowy wyniesie 200,00 zł.
Wzór pozwu o zapłatę w postępowaniu nakazowym:
Lublin, dnia 1 kwietnia 2020 r.
Do
Sądu Rejonowego
I Wydział Cywilny
w Lublinie
Powód: Stefan Majewski
zam. ul. Ciasna 6
34-525 Lublin
Pozwany: Ignacy Baryła
zam. ul. Krótka 53/4
35-624 Łęczna
Wartość
przedmiotu
sporu:
15 000,00 zł
Pozew o zapłatę w postępowaniu nakazowym
Działając w imieniu własnym wnoszę o:
1. wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym orzekającego, że pozwany zobowiązany jest zapłacić na moją rzecz kwotę 15 000,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 26 stycznia 2020 r. i kosztami procesu według norm przepisanych w terminie dwóch tygodni od dnia doręczenia nakazu zapłaty.
2. wyznaczenie rozprawy w razie wniesienia przez pozwanego zarzutów i wydanie wyroku utrzymującego w całości nakaz zapłaty w mocy i zasądzającego ma moją rzecz koszty procesu według norm przepisanych.
3. przeprowadzenie rozprawy także w mojej nieobecności
Uzasadnienie
W dniu 5 stycznia 2020 r. zawarłem z pozwanym umowę pożyczki, na mocy której otrzymał on ode mnie kwotę 20 000,00 zł. Termin zwrotu pożyczki ustalony został na dzień 25 stycznia 2020 r.
Dowód: umowa pożyczki z dnia 5 stycznia 2020 r.
Pomimo upływu wymaganego terminu pozwany zwrócił mi jedynie kwotę 5 000,00 zł. Jednocześnie pismem z dnia 29 stycznia 2020 r. zwrócił się on do mnie z prośbą o wyrażenie zgody na udzielenie mu zwłoki w zwrocie pozostałej części pożyczki do dnia 10 lutego 2020 r.
Dowód: pismo pozwanego z dnia 29 stycznia 2020 r.
W związku z bezskutecznym terminem, w jakim pozwany zobowiązał się do zwrotu pożyczki wezwałem go do zapłaty. Wezwanie to jednakże nie doprowadziło do uregulowania należności. Również kolejne monity skierowane do pozwanego pozostają bez odpowiedzi.
Dowód: wezwanie do zapłaty z dnia 13 lutego 2020 r.
Wybór sądu dokonany został w oparciu o art. 34 Kpc.
Wobec powyższego pozew niniejszy jest uzasadniony i zasługuje na uwzględnienie.
Zał.
1. Umowa pożyczki
2. Pismo pozwanego z dnia 29 stycznia 2005 r.
3. Wezwanie do zapłaty z dnia 13 lutego 2005 r.
4. Odpis pozwu i załączników
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 1964 r., nr 43, poz. 296)