praca magisterska Egzekucja administracyjna obowiązków niepieniężnych
Zakres i sposób wykonywania decyzji administracyjnej jest głównym z podstawowych wyznaczników prawa. Jeśli prawo nie jest wykonywane, to staje się zbiorem nic nieznaczących deklaracji. Następstwem takiej sytuacji jest nie tylko ustanie obowiązywania danej normy prawnej, ale także powstanie społecznej świadomości o nieskuteczności prawa.
Jest dużo przykładów, które sprawują wrażenie, że administracja publiczna jest bezsilna wobec pewnych zjawisk, do przeciwdziałania którym została powołana. Między innymi wznoszenie budynków na terenie parku narodowego, handlarze uliczni bez zezwolenia rozkładają swe stragany w miejscach do tego nieprzeznaczonych, przedsiębiorstwa zanieczyszczają wody i powietrze. Powstaje więc konieczność ustanowienia odpowiednich prawem przewidzianych środków gwarantujących skuteczność aktów administracyjnych, a więc doprowadzenie do sytuacji, w której stan faktyczny będzie zgodny ze stanem wynikającym z aktu administracyjnego.
Środki egzekucyjne mogą być stosowane w sposób uniwersalny, we wszystkich przypadkach niewykonywania obowiązków, tak więc nie są one jedynym, ale podstawowym sposobem do wykonywania obowiązków administracyjnych. Stanowią szczególny rodzaj przymusu państwowego, ponieważ stosuje się je w celu wymuszenia na danym podmiocie wykonania ciążących na nim obowiązków administracyjnych. [1] Są one aktami stosowania przemocy, czyli polegają na takim oddziaływaniu środkami fizycznymi, które uniemożliwiają lub przełamując opór przymuszanego zobowiązanego, maja albo nie dopuścić do wykonania jego decyzji albo spowodować podjęcie decyzji pożądanej przez organ administracji. [2]
Celem pracy jest przedstawienie środków, za pomocą których egzekucja administracyjna może urzeczywistnić obowiązek administracyjny o charakterze niepieniężnym. Jakie jest znaczenie środków oraz ich istota w administracji? Przedstawione zostały problemy w ich stosowaniu, granice, jak i efektywność ingerencji administracji w życie społeczeństwa. Przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (ustawa z dnia 17 czerwca 1966 roku (Dz. U. Nr 110, poz. 968 z późn. zm.)) dla zapewnienia skuteczności i sprawności działania organów administracji państwowej zmierzają bezpośrednio do wywołania zmian w istniejącym stanie rzeczywistym, może to prowadzić do obawy, że środki egzekucyjne mogą powodować nieuzasadnione dolegliwości bądź nawet szkody dla zobowiązanego albo osób trzecich. Ochrona zatem praw jednostki przez właściwe stosowanie przepisów będzie też celem tego opracowania.
Praca składa się z sześciu rozdziałów. Rozdział pierwszy zawiera ogólny zarys rozwoju regulacji prawnej w Polsce. W rozdziale drugim omówione zostały podmioty uczestniczące w postępowaniu egzekucyjnym oraz przedstawione ich zadania i kompetencję. Rozdział trzeci to oś rozważań czyli przedstawienie środków wykonania obowiązku administracyjnego oraz zakres ich zastosowania. Tok postępowania egzekucyjnego to treść rozdziału czwartego. W następnym rozdziale opisane zostały środki nadzoru i środki zaskarżenia czyli takie elementy, które służą obywatelowi do obrony jego praw. Pomoc międzypaństwowa w egzekucji administracyjnej jest treścią ostatniego rozdziału.
Praca ta została oparta na analizie przepisów prawnych, poglądach doktryny prawa administracyjnego i orzeczeń sądowych. Zostały także wykorzystane metody: historyczna i prawno-porównawcza.
Praca obejmuje stan prawny na dzień l czerwca 2004 roku.
[1] Z. Leoński, Egzekucja administracyjna świadczeń niepieniężnych, Warszawa 1968, s. 56.
[2] T. Hanausek, Przemoc jako forma działania przestępnego, Kraków 1966, s. 93.